Σε τεταμένη ατμόσφαιρα η έναρξη της ειρηνευτικής συνόδου «Γενεύη 2»

H έναρξη της ειρηνευτικής συνόδου «Γενεύη 2» σημαδεύτηκε από φραστικά επεισόδια του Σύρου ΥΠΕΞ με τον Αμερικανό ομόλογό του και τον ΓΓ του ΟΗΕ.

Η πρώτη συνάντηση μεταξύ αξιωματούχων του συριακού καθεστώτος και εκπροσώπων της εξόριστης αντιπολίτευσης, που είχε ως στόχο να σπάσει ο φαύλος κύκλος της βίας στη Συρία, σημαδεύτηκε από ανταλλαγή σκληρών φράσεων, με κύριο άξονα την αδυναμία των δύο πλευρών να συμφωνήσουν για τον μελλοντικό ρόλο του Σύρου προέδρου Bashar al-Assad. Η έναρξη της ειρηνευτικής συνόδου «Γενεύη 2» ήταν δύσκολη, καθώς η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη, με αλληλοκατηγορίες περί «προδοσίας» και αντεγκλήσεις μεταξύ του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ και του επικεφαλής της συριακής διπλωματίας. Οι περίπου 40 εκπρόσωποι χωρών και οργανισμών που συγκεντρώθηκαν στο Μοντρέ της Ελβετίας για να βρουν μια λύση στη συριακή κρίση δεν χρειάστηκε να περιμένουν πολύ μέχρι να διαπιστώσουν πόσο τεράστιο είναι το χάσμα μεταξύ του καθεστώτος του Assad και της αντιπολίτευσης. Ανοίγοντας τη συνάντηση, το πρελούδιο των διαπραγματεύσεων οι οποίες θα ξεκινήσουν την Παρασκευή στη Γενεύη παρουσία μόνο των σύρων αντιπροσώπων, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Ban ki-Moon υπενθύμισε σε όλους ότι η σύνοδος είναι συνώνυμη με την ελπίδα, μετά από τρία χρόνια πολύνεκρων συγκρούσεων.
ΗΠΑ και Ρωσία, οι δύο χώρες που προώθησαν και στήριξαν τη διεξαγωγή της συνόδου, κάλεσαν επίσης τους Σύρους να αδράξουν αυτήν την «ιστορική ευκαιρία». Μετά την ομιλία του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, John Kerry, το κλίμα φορτίστηκε. «Ο Bashar al-Assad δεν θα συμμετέχει στη μεταβατική κυβέρνηση. Είναι αδύνατο, αδιανόητο, αυτός ο άνθρωπος που άσκησε τόση βία εναντίον του λαού του να συνεχίσει να έχει νομιμοποίηση για να κυβερνά», τόνισε. Η απάντηση ήρθε δια στόματος του Σύρου ομολόγου του, Walid al-Muallem που, σε έντονο ύφος, τόνισε: «Κύριε Kerry, κανείς στον κόσμο δεν έχει το δικαίωμα να απονέμει ή να στερεί τη νομιμότητα από έναν πρόεδρο εκτός από τους ίδιους τους Σύρους» .
Η ομιλία του Walid al-Muallem στάθηκε αφορμή και για μια έντονη λογομαχία μεταξύ του Σύρου υπουργού και του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Ο Σύρος ΥΠΕΞ, όπως και ο αρχηγός της συριακής αντιπολίτευσης, είχε στη διάθεσή του 10 λεπτά για να μιλήσει. Καθώς όμως είχε υπερβεί το χρόνο του, μιλώντας ήδη επί 20 λεπτά, ο Ban ki-Moon αποφάσισε να τον διακόψει. Ο Muallem αγνόησε τα συνεχή κουδουνίσματα και συνέχισε για άλλο ένα τέταρτο. «Εσείς ζείτε στη Νέα Υόρκη και εγώ στη Συρία. Έχω το δικαίωμα να δώσω τη συριακή εκδοχή σε αυτό εδώ το φόρουμ», είπε στον ΓΓ του ΟΗΕ, ο οποίος του επισήμανε ότι με τη στάση του αυτή δεν συμβάλει στην «εποικοδομητική ατμόσφαιρα» που ζήτησε ο ίδιος να επικρατήσει στη σύνοδο. Ο επικεφαλής της συριακής διπλωματίας χαρακτήρισε επίσης «προδότες και πουλημένους πράκτορες του εχθρού» τους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης, οι οποίοι νωρίτερα κάλεσαν για παράδοση της εξουσίας Assad σε μια μεταβατική κυβέρνηση, εφαρμόζοντας άμεσα τη διακήρυξη της «Γενεύης 1».
Η συμφωνία του Ιουνίου του 2012 («Γενεύη 1») θα αποτελέσει τη βάση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, τόνισε ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου για το συριακό Lakhdar Brahimi, μετά το πέρας της πρώτης ημέρας των συνομιλιών. Ο Brahimi τόνισε τέλος ότι κάλεσε τη Δαμασκό να προχωρήσει σε ανταλλαγή κρατουμένων με τους αντάρτες ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Οι θέσεις της Ελλάδας
Η Ελλάδα συμμετέχει στη συνδιάσκεψη του Μοντρέ, μετά την πρόσκληση που απηύθηνε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ. Στην παρέμβασή του, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε: «Για να επιτύχουν οι διαπραγματεύσεις, είναι αναγκαίο να οικοδομηθεί σταθερή εμπιστοσύνη. Για αυτό είναι βασικό να συμφωνηθούν χωρίς καθυστέρηση Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή του συριακού λαού. Αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν επί του πεδίου κατάπαυση του πυρός, λήξη των πολιορκιών, εξασφάλιση διαδρόμων ανθρωπιστικής πρόσβασης, απελευθέρωση αιχμαλώτων, ανταλλαγή κρατουμένων. Τα μέτρα πρέπει να περιλαμβάνουν προστασία και υποστήριξη ευάλωτων ομάδων -γυναικών, παιδιών, τραυματιών, ηλικιωμένων, μη εμπλεκόμενων τρίτων, όλων δηλαδή των αθώων θυμάτων αυτής της εμφύλιας σύρραξης. Και θα πρέπει, επίσης, να εξασφαλίζουν την πλήρη και ίση συμμετοχή των Σύριων γυναικών και των φορέων της κοινωνίας των πολιτών στις συνομιλίες της Γενεύης και στην ειρηνευτική διαδικασία γενικότερα. Όποιες μελλοντικές εκλογές στη Συρία πρέπει να λάβουν χώρα μόνο μέσα στο πλαίσιο του Ανακοινωθέντος της Γενεύης και των αποφάσεων που ελπίζουμε ότι θα ληφθούν μέσω της Διαδικασίας που μόλις άρχισε».

ΠΗΓΗ