Ένα ακόμη επιστημονικό-πολιτισμικό χαστούκι στην αλυτρωτική προγραπάνδα των Βαρδάρων.
Κοινά στοιχεία της γλώσσας των Καλάς των Ιμαλάϊων με την αρχαία ελληνική γλώσσα αποδεικνύει έρευνα που διενήργησε επιτόπου, στις Κοιλάδες των Καλάς, η επίκουρη καθηγήτρια του αγγλικού τμήματος του ΑΠΘ, Ελισάβετ Μελά-Αθανασοπούλου.
Στο πλαίσιο του προγράμματος του υπουργείου Παιδείας «Μορφοφωνολογική περιγραφή της γλώσσας των Καλάς ως μία Ινδο-Αρια Γλώσσα με αρχαίες ελληνικές ρίζες», η καθηγήτρια επισκέφτηκε το καλοκαίρι του 2007, την περιοχή του Βορειοδυτικού Πακιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν, όπου είναι ανεπτυγμένη στις δικές της κοινωνίες η φυλή των Καλάς. Έζησε με οικογένειες, κατέγραψε τη γλώσσα, τα ήθη και έθιμά τους, τις λατρευτικές τελετές και τις παραδόσεις τους.
«Η έρευνα βρίσκεται στην αρχή της, ωστόσο, από την μέχρι τώρα ανάλυση των δεδομένων, αποδεικνύεται επιστημονικά η άμεση επαφή που έχει η ελληνική γλώσσα με τις τοπικές λαλιές των λαών που κατέκτησε ο Μέγας Αλέξανδρος. Στη γλώσσα των Καλάς διαφαίνεται αυτή τη επίδραση στο λεκτικό μέρος με αρχαιοελληνικές λέξεις που έχουν διασωθεί στη γλώσσα με την αρχαία σημασία τους» δήλωσε η κ. Μελά-Αθανασοπούλου.
Ομοιότητες της καλασικής με την αρχαία ελληνική γλώσσα διαπιστώνονται επίσης στο γραμματικό και το συντακτικό μέρος. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του αρχαιοελληνικού ρήματος «δίδωμι (δίνω)», που στην καλασική γλώσσα είναι dem, το οποίο και στις δύο περιπτώσεις συντάσσεται και χρησιμοποιείται με δοτική (δίδωμι τινί τι).
Τα στοιχεία αυτά πρόκειται να παρουσιαστούν στη διάρκεια τριήμερου Διεθνούς Συνεδρίου Τεκμηρίωσης Γλωσσών και Παράδοσης, με περισσότερους από 45 Ελληνες και ξένους ομιλητές, το οποίο ξεκίνησε σήμερα στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο, με επίκεντρο τις υπό εξαφάνιση γλώσσες σε Ελλάδα και σε άλλα μέρη του κόσμου.
Οι ανακοινώσεις που σχετίζονται με τον ελληνικό χώρο αφορούν διαλέκτους και γλώσσες υπό εξαφάνιση, όπως τα Βλάχικα, τα Ποντιακά, Σμυρναίικα, Πομάκικα.
Μικρότερος ο πληθυσμός των Καλάς
Απομονωμένοι σε υψόμετρο άνω των 3.000 μέτρων, στα βουνά των Ιμαλαΐων, τα χωριά των Καλάς περιορίζονται στις τρεις κοιλάδες Μπουμπουρέτ (όπου συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός), Ρουμπούτ και Μπιρίτ. Συνολικά, τα χωριά τους αριθμούν τα 15 (πέντε σε κάθε κοιλάδα).
Σύμφωνα με την δημογραφική έρευνα της καθηγήτριας για τα μέλη, το φύλο και την ηλικία των μελών κάθε οικογένειας στα 15 χωριά τους, οι Καλάς σήμερα μόλις που ξεπερνούν τις 3.000. «Είναι η πιο πρόσφατη καταγραφή, μετά το 1988, με την οποία απορρίπτεται ως μύθος ο ισχυρισμός ότι οι Καλάς αριθμούν τους 5.000 ή 10.000» είπε η κ. Μελά-Αθανασοπούλου.
Σύμφωνα με την ίδια, στον πληθυσμό τους υπερισχύει το άρρεν φύλο, τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά, χαρακτηριστικό που δυσχεραίνει την συνέχιση του είδους τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι η γυναίκα Καλάς παντρεύεται από τα 14 έως τα 17 της χρόνια.
«Η δημογραφική τους εξέλιξη καθορίζει και την γλωσσολογική. Θεωρείται υπό εξαφάνιση γλώσσα, αλλά είναι θετικό το γεγονός ότι οι Καλάς είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένοι με την παράδοσή τους και αυτό την κρατά ακόμη ζωντανή» είπε.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
• Ecclectica, Ιανουάριος 2002: Οι Αρχαίοι Έλληνες στο Αφγανιστάν και οι πιθανοί απογόνοι τους σήμερα στο Νουριστάν, στο Αφγανιστάν και στους Καλάς του Πακιστάν - του Michael Issigonis
• SperoNews, 08/11/2008: Έλληνες της Μέσης Ανατολής - του Ιάσωνα Αθανασιάδη
• Passport, ένθετο Καθημερινής, 04/06/2007: ΚΑΛΑΣΑ: Οι «άπιστοι» του Πακιστάν
Και τα περί ελληνικότητας των Καλασά; Θα αναρωτηθείτε… Λοιπόν, η προφορική τους παράδοση λέει ότι είναι απόγονοι του γενναίου στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου Σαλάκ Σα. Ο Σαλάκ Σα είναι ο Σέλευκος, υποστηρίζουν πολλοί συμπατριώτες μας που είδαν στους Καλασά τα μακρινά μας ξαδέρφια και στις συνήθειες και τη θρησκεία τους τη διατήρηση του δικού μας πολιτισμού. Τονίζουν τα μεσογειακά χαρακτηριστικά τους και βρίσκουν συγγένειες στην πολυθεϊστική θρησκεία τους και τα τελετουργικά της. Τα αρχαία έθιμα των Καλασά, δηλαδή καθαρτήρια λουτρά, ψήσιμο ειδικών άρτων, πυρσοφορίες, σεξουαλικά πειράγματα, προσφορές τροφών στους προγόνους τους κ.ά. είναι ελληνικά, υποστηρίζουν. Μέσα στη θάλασσα των μουσουλμάνων της Ασίας, η φυλή αυτή είναι η μόνη που παράγει κρασί και που το χαίρεται στις γιορτές και στις συνάξεις, αυτό κάτι σημαίνει. Το γιορτινό καπέλο των γυναικών φέρει φούντα και κατά τη διάρκεια των γιορτών τους κοσμείται με φτερά και αρωματικά κλαδιά: μοιάζει με το λοφίο περικεφαλαίας της μακεδονίτικης στολής! Τα θαλασσινά κοχύλια είναι απαραίτητο κόσμημα των καπέλων τους, είναι κατάλοιπο της θαλασσινής καταγωγής τους! Στις προσόψεις των σπιτιών τους υπάρχουν ξυλόγλυπτα μοτίβα που παραπέμπουν σε ανάλογα ελληνικά, υπάρχουν μαίανδροι, ρόδακες, γεωμετρικά σχήματα και ακτινωτά αστέρια, της Βεργίνας προφανώς! Από παράδοση, οι Καλασά κάθονται σε καρέκλες και σκαμνιά, σε αντίθεση με τον παραδοσιακό τρόπο των Ασιατών που κάθονται οκλαδόν…
• Ευάγγελος Νικολούδης: Ένας Μανιάτης στους Καλάς
• BBC, ‘In the footsteps of Alexander’‘: Το BBC ακολουθεί τα χνάρια του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο ιστορικός Michael Wood κάθετε γύρω από την φωτιά με ένα Καλάς που του εξιστορεί το πως κατάγονται από τους στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Wood δηλώνει:
«Αν η ιστορία είναι αληθινή, τότε έπινα κρασί εκείνη την νύχτα με τους απογόνους του στρατού του Αλέξανδρου»
• Ελευθεροτυπία, 20/12/1997: «Πριν από πολλά χρόνια ήρθε ο Mέγας Aλέξανδρος στο Πακιστάν. Σήμερα ήρθαμε εμείς στη χώρα του και θέλουμε να τη γνωρίσουμε», επίσκεψη παιδιών των Καλάς στην Ελλάδα
• Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων - ΕΤ3, 06/02/1998: Τηλεοπτικός Μαραθώνιος της ΕΤ3 - Χούνζα, Πατάν, Καλάς: φυλές του Πακιστάν. Στα έντυπα του Πακιστανικού Οργανισμού Τουρισμού αναφέρονται ως απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων - της Αγγέλας Φωτοπούλου
Ο συγγραφέας αναφέρει πως οι Πατάνς υπολογίζονται σε δώδεκα εκατομμύρια και θεωρούνται οι πιο πολεμοχαρείς πολεμιστές της Ασίας. Ο πρίγκιπας Αρίφ ένας Αφρίντι Πατάνς, (παρακλάδι της φυλής από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα) του είχε πει: “Αγαπητέ κ. Αλεξάνδρου, πρέπει να ξέρεις πως εμείς οι Αφρίντ είμαστε οι γνησιότεροι απόγονοι των Ελλήνων σε ολόκληρη την Ασία!”
Με συγκίνηση περιγράφει ο Δημήτρης Αλεξάνδρου τον τρόπο που τον αποχαιρέτησε ο Σέφ. «Τελευταίος με αποχαιρέτησε ο Σεφ, το Σπαθί του Θεού: “Το ότι είσαι Γιουνάν είναι το καλύτερο διαβατήριο στην περιοχή μας και ο Σικαντέρ η λέξη “κλειδί.. Κατόρθωσα πάνω από το καμιόνι που μ΄έπαιρνε να τον δω για τελευταία φορά και να τον ακούσω να φωνάζει “Μη μας ξεχνάτε… Είμαστε Ελληνες! Μη μας ξεχνάτε… Είμαστε κι εμείς αδέλφια σας!…»
• Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: Ένα γράμμα από τον δάσκαλο των Καλάς:
Krakai Bumburate 20-8-1996
Αγαπητά αδέλφια μας Έλληνες,Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για το μεγάλο δώρο που προσφέρατε στον λαό των Καλάς. Είναι η πρώτη φορά που τα αδρέρφια μας, οι Έλληνες, σκέφτηκαν για εμάς. Αυτό το σχολείο θα είναι η απαρχή για ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας. Ο αδερφός μας Αθανάσιος Λερούνης και οι άλλοι Έλληνες εκπαιδευτικοί που μας επισκέφθηκαν βοήθησαν στην κατασκευή του σχολείου των Καλάς. Είναι η πρώτη φορά που μετά από χιλιάδες χρόνια οι Έλληνες αδερφοί μας επισκέφθηκαν την κεντρική Ασία και βοήθησαν ανθρώπους οι οποίοι ισχυρίζονται πως είναι απόγονοι των Ελλήνων στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτό σημαίνει πολλά για εμάς και μας δίνει κουράγιο να επιβιώσουμε σε αυτό το σημείο του πλανήτη μας. Θα είμασταν πολύ ευτυχισμένοι εάν αποφασίζατε να μας επισκεφθήτε. Τα σπίτια μας είναι ανοικτά για τους Έλληνες αδερφούς μας.
Μην μας ξεχνάτε
Anis Umar
Μην αμελήσετε να παρακολουθήσετε την εκπομπή της Βουλής των Ελλήνων για τον μεγάλο Θανάση Λερούνη, τον αξιοθαύμαστο αυτό Έλληνα δάσκαλο που έχει αφιερώσει την ζωή του στους Έλληνες Μακεδόνες του βορειοδυτικού Πακιστάν. Παραθέτουμε το πρώτο βίντεο της εκπομπής. Τα υπόλοιπα βρίσκονται αναρτημένα στο YouTube.