Πόσο μακριά είναι η Τουρκία από την Αίγυπτο;

O Ερντογάν κάλεσε τον Μουμπάρακ "να ακούσει τη φωνή του λαού του". Άραγε ο ίδιος θα ακούσει τη φωνή του 'δικού' του λαού, όταν πάνω από ένα εκατομμύριο Κούρδοι στο Ντιγιαρμαπκίρ θα ζητούν πολύ σύντομα την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ τους από την Άγκυρα;

του Σάββα Καλεντερίδη

skal@infognomon.gr

Τον Ιούνιο του 2004, στη Σύνοδο των Οκτώ Πλουσιωτέρων Χωρών του Κόσμου, γνωστή ως G8, στο Σι Αϊλαντ της Τζόρτζια, οι ΗΠΑ, αφού προηγήθηκε σχετική διπλωματική διαβούλευση τους προηγούμενους μήνες, έφεραν για έγκριση το σχέδιο «Πρωτοβουλία για την Ευρύτερη Μέση Ανατολή». Το σχέδιο αυτό προέβλεπε τις απαραίτητες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στην περιοχή που εκτείνεται από το Μαρόκο μέχρι το Πακιστάν, και από το Σουδάν μέχρι το Ιράν και τον Καύκασο (21 χώρες), για να εγκατασταθεί στην ευρύτατη αυτή περιοχή και ανά χώρα ένα δημοκρατικό σύστημα, συνοδευόμενο από τους ανάλογους θεσμούς στην κυβέρνηση, στην οικονομία και στην κοινωνία. Φυσικά, ανάμεσα σε αυτά που προέβλεπαν οι παρεμβάσεις του σχεδίου ήταν και η δημιουργία νέων κρατών, με κατά το δυνατόν εθνικά και θρησκευτικά ομοιογενείς πληθυσμούς, για τη 'σταθερότητα' του πράγματος.

Βάση του σκεπτικού των εμπνευστών του ως άνω σχεδίου ήταν η πεποίθηση ότι ο εκδημοκρατισμός και η επίλυση εθνοτικών και θρησκευτικών ζητημάτων στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, θα αποτελούσε μια ασπίδα για την ασφάλεια της Δύσης, αφού έτσι θα αντιμετωπιζόταν ο ριζοσπαστισμός και η γέννηση-δράση κάθε είδους τρομοκρατικών οργανώσεων, που μέχρι τώρα 'χρεώνεται' στα αυταρχικά καθεστώτα και στα άλυτα εθνοτικά και θρησκευτικά προβλήματα της περιοχής. Να σημειωθεί ότι το σχέδιο εκείνο δεν είχε καμία πρόβλεψη για το Παλαιστινιακό, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις στους κόλπους της Ε.Ε., ενώ αντιδράσεις είχαμε και από τον αραβικό κόσμο, με πρώτη και καλύτερη την Αίγυπτο, κυρίως λόγω της αναφοράς της λέξης Δημοκρατία!

Τελικά, λόγω αντιδράσεων που προέκυψαν και στους κόλπους του G8, το σχέδιο τροποποιήθηκε, συμπεριέλαβε άρθρο που έλεγε ότι οι αλλαγές στη Μέση Ανατολή πρέπει να συμβαδίσουν με την οριστική διευθέτηση της διένεξης Ισραηλινών και Παλαιστινίων και πήρε την ονομασία «Συνεργασία για την Πρόοδο και το Κοινό Μέλλον με την περιοχή της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής».

Από τότε που εγκρίθηκε το προαναφερθέν σχέδιο, είδαμε να βρίσκεται σε εξέλιξη ο 'εκδημοκρατισμός' του Ιράκ και η σταδιακή δημιουργία ενός αυτόνομου κράτους στο Νότιο Κουρδιστάν (Βόρειο Ιράκ), ο περιορισμός της επιρροής του στρατού στην Τουρκία και ο 'εκδημοκρατισμός' της τύπου Ερντογάν, και η σταδιακή -έστω και με το σταγονόμετρο- χειραφέτηση των Κούρδων του Βορείου Κουρδιστάν, που οδεύουν προς ένα μοντέλο 'δημοκρατικής αυτονομίας' στα πλαίσια της Τουρκικής Δημοκρατίας. Επίσης, να σημειώσουμε ότι αναμένεται η γέννηση ενός νέου κράτους στο Νότιο Σουδάν, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η επιχείρηση σταθεροποίησης και 'εκδημοκρατισμού' του Αφγανιστάν.

Ενώ η κατάσταση σε γενικές γραμμές έχει όπως περιγράφηκε παραπάνω, ξεσπούν οι διαμαρτυρίες του κόσμου στην Τύνιδα, που οδηγούν στην ανατροπή του καθεστώτος Μπεν Αλή και ακολουθούν ανάλογου τύπου διαμαρτυρίες στην Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Υεμένη, και το Βόρειο Σουδάν, ενώ προετοιμάζονται διαδηλώσεις και στη Συρία, του αλαουίτη Μπασάρ Ασαντ (οι αλαουίτες είναι μειονότητα στη Συρία). Έχει σημασία να σημειώσουμε ότι οι ΗΠΑ δείχνουν τη φανερή δυσφορία τους για τις διαδηλώσεις που γίνονται στο Βόρειο Σουδάν, αφού είναι απαραίτητη η προσυπογραφή της απόσχισης του Νοτίου Σουδάν από την κυβέρνηση του Χαρτούμ, άρα απαραίτητη η πολιτική σταθερότητα, τουλάχιστον μέχρι την επισημοποίηση της απόσχισης.

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, τα γεγονότα στην Αίγυπτο τρέχουν, με πιο πιθανό ενδεχόμενο τη δρομολόγηση εξελίξεων που αν μη τι άλλο θα έχουν την έγκριση και την εποπτεία του αιγυπτιακού στρατού και δεν θα αποτελούν απειλή για τη Δύση, δεδομένης εκτός των άλλων της στρατηγικής σημασίας της Διώρυγας του Σουέζ. Κατά την άποψή μας, οι πιθανότητες επικράτησης της οργάνωσης των Αδελφών Μουσουλμάνων, κατά τα πρότυπα του Ιράν, είναι μικρές, αφού, εκτός των άλλων, οι οπαδοί της οργάνωσης ήταν ουραγοί στα επεισόδια και στις διαδηλώσεις και, εν πάση περιπτώσει, ούτε οι δυο χώρες είναι ίδιες, ούτε οι δυο λαοί είναι ίδιοι, ούτε υπάρχει στο προσκήνιο μια χαρισματική προσωπικότητα, όπως αυτή του Χομεϊνί.

Όσον αφορά την Τουρκία, η θέση και η στάση της στις εξελίξεις είναι αλλοπρόσαλη, αντιφατική, είναι κατά βάση με την πλευρά των αυταρχικών καθεστώτων και πάντως πόρρω απέχει από αυτό που θέλει η ίδια να παρουσιάσει, ότι δηλαδή η Άγκυρα και η πολιτική της επιρροή στη Μέση Ανατολή, είναι πλέον σε θέση να προσδιορίζει και να καθορίζει τις εξελίξεις.

Στην περίπτωση του Σουδάν, η τουρκική κυβέρνηση ταυτίστηκε με έναν στυγνό δικτάτορα, τον Ομέρ ελ Μπεσίρ, που κατηγορείται για γενοκτονία. Ήταν τότε που ο Ερντογάν, δεχόμενος επικρίσεις για την πρόσκλησή του στην Τουρκία, είπε το αμίμητο ότι 'εμείς οι μουσουλμάνοι δεν διαπράττουμε γενοκτονίες', τη στιγμή που είναι σε όλους γνωστό ότι η σύγχρονη Τουρκία στην κυριολεξία είναι 'χτισμένη' πάνω στα κόκκαλα τριών εκατομμυρίων Χριστιανών, θυμάτων Γενοκτονίας από τους Τούρκους.

Στην περίπτωση της Τυνησίας, το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών, του πολύ κ.Νταβούτογλου, έβγαλε ανακοίνωση με την οποία συνιστούσε στους διαδηλωτές αυτοσυγκράτηση και πρόσφερε ανοιχτή υποστήριξη στον Μπεν Αλή, και μάλιστα λίγο πριν αυτός ανεβεί τα σκαλιά του αεροπλάνου της μεγάλης φυγής.

Στην περίπτωση του Λιβάνου, ο κ. Νταβούτογλου, χάριν της πολιτικής σταθερότητας (!), πρότεινε στο γιο του δολοφονηθέντος Χαρίρι να μην επιμένει στην ολοκλήρωση του πορίσματος που απεδείκνυε ότι πίσω από τη δολοφονία του πατέρα του βρίσκεται η Χεζμπολάχ, γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων του την πίστη στις αρχές του Δικαίου και της Δικαιοσύνης.

Τέλος, και στην περίπτωση της Αιγύπτου, η Τουρκία στην αρχή ήταν απολύτως επιφυλακτική απέναντι στους διαδηλωτές και μόνον όταν φάνηκε ότι δεν έχει καμία τύχη ο Μουμπάρακ, ο Ερντογάν τον κάλεσε να 'ακούσει τη φωνή του λαού'.

Σε ενάμισο μήνα, που οι Κούρδοι θα γιορτάσουν τη γιορτή του Νεβρόζ, αναμένεται να συγκεντρωθούν στο Ντιγιαρμπακίρ ένα εκατομμύριο και εκατοντάδες χιλιάδες στις άλλες πόλεις του Κουρδιστάν και της Τουρκίας. Άραγε τότε ο Ερντογάν θα ακούσει τη φωνή του 'δικού' του λαού, που ζητά την Ελευθερία του από την Άγκυρα;

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (4 Ιανουαρίου 2011)