Ουκρανία: Δραματικές και ιστορικές εξελίξεις… ένα βήμα πριν τη διάσπαση;

Η περιοχή μας για ακόμα μία φορά αποδεικνύεται ο κινητήριος μοχλός της ιστορίας: Στο Χάρκοβο της ανατολικής Ουκρανίας φαίνεται να ετοιμάζεται η μεγάλη «Ρωσική αντεπίθεση» με επίκεντρο την ουσιαστική απόρριψη της συμφωνίας εκεχειρίας στο Κίεβο.
Του Δρ. Γεωργίου Κ. Φίλη
Μεγάλα πλήθη από ολόκληρη την ανατολική και νότια Ουκρανία συγκεντρώθηκαν στην ιστορική πόλη του Χάρκοβο, την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας μετά το Κίεβο (Χάρκιβ, στα Ουκρανικά). Αντιπρόσωποι από τοπικά συμβούλια ζήτησαν να αναλάβουν οι ίδιοι την διαφύλαξη της «συνταγματικής νομιμότητας» – όπως αυτήν την αντιλαμβάνονται στις «ρωσικές» περιοχές – υπονοώντας ότι αυτή έχει καταλυθεί με τα γεγονότα στο Κίεβο – ενώ το σημαντικότερο είναι ότι φαίνεται να ετοιμάζουν παράλληλες δομές διοίκησης και κυρίως άμυνας, έτσι ώστε να αντιταχθούν στους «δυτικούς» οι οποίοι με την φυγή του Βίκτορ Γιανουκόβιτς φαίνεται να έχουν «καταλάβει» το Κίεβο.
Επιπροσθέτως, οι κάτοικοι της Κριμαίας δεν κρύβουν πλέον τις προθέσεις τους: «Εμείς οι τοπικές αρχές, το ανώτατο συμβούλιο της αυτόνομης δημοκρατίας της Κριμαίας, περιοχής Σεβαστούπολης, αποφάσισε να αναλάβει τις ευθύνες του και να εξασφαλίσει την συνταγματική τάξη και τα δικαιώματα των πολιτών του στην περιοχή».


Τα αρχικά μέτρα τα οποία φαίνεται να έχουν αποφασιστεί να υιοθετηθούν από τους ανατολικο-Ουκρανούς είναι ενδεικτικά της κατάστασης που διαμορφώνεται. Το πρώτο ζήτημα αφορά την απόφαση να μη συμμορφωθούν στις διαταγές του Κιέβου από εδώ και πέρα αφού σύμφωνα με τους ίδιους έχει καταλυθεί η συνταγματική τάξη στην χώρα. Η συμφωνία εκεχειρίας στο Κίεβο θεωρείται μη αποδεκτή και παράνομη αφού έχει επιτευχθεί υπό το καθεστώς βίας και εξαναγκασμού. Όπως διευκρινίζεται αυτή η τακτική θα ακολουθηθεί μέχρι να αποκατασταθεί η τάξη στην χώρα.
Το δεύτερο μέτρο το οποίο έχει αποφασιστεί είναι η προστασία των αποθηκών πολεμικού υλικού και η αποτροπή κάθε προσπάθειας από την πλευρά των δυτικο-Ουκρανών και των εθνικιστών να τις ελέγξουν.
Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό η προστασία αποθηκών πολεμικού υλικού μπορεί να γίνει μόνο… δια των όπλων και κατά συνέπεια υπονοείται ξεκάθαρα ότι οι ανατολικοουκρανοί ετοιμάζουν πολιτοφυλακή. Για την ακρίβεια αυτό αποτελεί και το τρίτο μέτρο το οποίο υιοθετείται αφού η προτροπή για την δημιουργία τέτοιων μονάδων είναι πλέον ανοιχτή.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι αποφάσεις λαμβάνουν χώρα όχι πίσω από κάποιο κλειστό γραφείο αλλά με την παρουσία 10.000 ατόμων τα οποία έχουν συγκεντρωθεί στο αθλητικό κέντρο της πόλης του Χάρκοβο όπου 3.477 αντιπρόσωποι έχουν συγκεντρωθεί για να αποφασίσουν για το δέον γενέσθαι.
Οι αντιπρόσωποι στο Χάρκοβο διατείνονται ότι οι πράξεις τους σκοπό έχουν να «σώσουν την Ουκρανία και όχι να την διασπάσουν». Η σύγκληση «των τάξεων» (για να χρησιμοποιήσουμε λεξιλόγιο Γαλλικής Επανάστασης) φαίνεται να αποτελεί μία πρωτοβουλία του κυβερνήτη της πόλης Γκενάντι Κέρνες ο οποίος αναφέρει ότι θα γίνει μία προσπάθεια για την «σταθεροποίησης της κατάστασης». «Οι συνάδερφοί και εγώ έχουμε απειληθεί», δήλωσε ο Κέρνες, «αλλά σήμερα έχουμε μαζευτεί για να αλλάξουμε την κατάσταση. Δεν πρόκειται να παραδοθούμε, θα πολεμήσουμε μέχρι το τέλος».
Στη συνέλευση στο Χάρκοβο παραβρίσκονται και εκπρόσωποι της Ρωσίας, ως «παρατηρητές», συμπεριλαμβανομένου και του Αλεξέι Πούσκοφ, επικεφαλή της επιτροπής εξωτερικών του κοινοβουλίου. Μέχρι στιγμής οι Ρώσοι αντιπρόσωποι δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για τα τεκταινόμενα αφού επισημαίνουν ότι οι πρωτοβουλίες των ανατολικο-Ουκρανών σκοπό έχουν την διαφύλαξη της σταθερότητας ολόκληρης της χώρας.

Με βάση όλα τα παραπάνω και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις των τελευταίων ορών τα εξαγόμενα συμπεράσματα είναι εξόχως ανησυχητικά:
Η εκλεγμένη κυβέρνηση της Ουκρανίας έχει στην ουσία αποχωρήσει από την πρωτεύουσα, με αποτέλεσμα να παρατηρείται ένα κενό εξουσίας στο σημαντικότερο σημείο της χώρας.
Η ηγεσία της αντιπολίτευσης φαίνεται να υπαναχωρεί από την συμφωνία αφού υπό την πίεση των εξτρεμιστών και την «απουσία» Γιανουκόβιτς, άνοιξε ο δρόμος για επιτάχυνση της πτώσης του προέδρου.
Στο Λβιβ, τον δυτικό τομέα της χώρας, η εξουσία του Ουκρανού προέδρου έχει εκλείψει εδώ και καιρό αφού ακόμα και οι αρχές ασφαλείας των δυτικών περιοχών έχουν ταχθεί στο πλευρό των διαδηλωτών.
Η παρουσία του προέδρου στην πρωτεύουσα στην ουσία απέτρεπε τους ανατολικούς να προχωρήσουν σε τέτοιου είδους ενέργειες στον δικό τους τομέα, κάτι το οποίο άλλαξε από εχθές όταν ανακοινώθηκε η συμφωνία η οποία για τους ανατολικο-Ουκρανούς ισοδυναμεί με παράδοσης της χώρας και της κυβέρνησης σε «επαναστάτες».
Με βάση το παραπάνω συμπέρασμα οι ανατολικοί – παρουσία Ρώσων – στην ουσία συγκαλούν στη μεγαλύτερη πόλη τους παλλαϊκή συνέλευση στην οποία δηλώνουν ότι δεν αναγνωρίζουν καμία κυβέρνηση στο Κίεβο, ενώ ανακοινώνουν την δημιουργία πολιτοφυλακής η οποία θα προστατεύσει στρατηγικές εγκαταστάσεις για να μην πέσουν στα χέρια των «επαναστατών».
Επιπροσθέτως, η Κριμαία, με την βάση του στόλου της Μαύρης Θάλασσας της Ρωσίας στην περιοχή της, ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να δεχτεί τίποτα το οποίο θα την θέσει υπό τον έλεγχο των δυτικο-Ουκρανών. Τέλος, οι ανατολικο-Ουκρανοί διατείνονται, ότι στόχο έχουν όχι τη διάσπαση αλλά την ενότητα ολόκληρης της χώρας.
Η ουσία όλων των παραπάνω είναι ότι η χώρα βαδίζει de facto σε διάσπαση με τα σύνορα να μπορούν να οριστούν περίπου με βάση τα εκλογικά αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών.
Το ερώτημα που παραμένει είναι ο υπό διωγμό πρόεδρος Γιανουκόβιτς, αν θα συνεχίσει να παίζει κάποιον ρόλο και βέβαια το πώς ακριβώς θα αντιδράσει το στράτευμα, που τηρεί διακριτικές αποστάσεις και από τις δυο πλευρές, παρατηρώντας τις εξελίξεις…

Μία βεβαιότητα είναι επίσης ότι η Μόσχα δεν πρόκειται να αφήσει τίποτα στην τύχη αναφορικά με το θέμα, ενώ είναι σίγουρο ότι το Κρεμλίνο θα προσπαθήσει να ολοκληρώσει (τελειώνουν σήμερα) τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σότσι χωρίς παρατράγουδα, τόσο επικοινωνιακά, όσο και για την ασφάλεια αθλητών και επισκεπτών και στη συνέχεια θα επιληφθεί της καταστάσεως. Θυμίζουμε βέβαια, ότι και η σύγκρουση στη Γεωργία είχε «συμπέσει» με άλλο ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός, τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου.

Φυσικά σε μία τέτοια περίπτωση, ίσως η «πολιτοφυλακή» των ανατολικο-Ουκρανών δεν πρόκειται να χρησιμεύσει παρά μόνον επικουρικά, ενώ οι δυτικο-Ουκρανοί θα χρειαστούν πολύ περισσότερα από κάποιες μολότοφ ή πυροβόλα όπλα για να ανατρέψουν την κατάσταση.
Εκτιμάται, ότι υπάρχει ακόμα λίγος χρόνος για την εκτόνωση της κατάστασης αφού, η ηγεσία των αντικαθεστωτικών θα πρέπει να «ηρεμίσει» τους θερμόαιμους. Αυτό δεν είναι εύκολο αφού οι αντικαθεστωτικοί κάθε άλλο παρά ενωμένοι είναι. Μένει αν αποδειχθεί εάν η Γιούλια Τιμοσένκο που αφέθηκε ελεύθερη και έκανε θεαματική πολιτική επαναφορά μιλώντας από αναπηρικό καροτσάκι μιλώντας για τον «Γιανουκόβιτς και τους αλήτες του που πρέπει να περάσουν λαϊκό δικαστήριο», είναι ικανή να ελέγξει και τα ακροδεξιά στοιχεία που είναι πλέον ευάριθμα…
Οι επιπλοκές σε περίπτωση που οι ακραίοι επικρατήσουν στο Κίεβο θα είναι τεράστιες, αφού η Ρωσία έχει αποδείξει ότι μπορεί να υπερασπίσει τα συμφέροντά της ακόμα και με τη χρησιμοποίηση «σκληρής ισχύος», ενώ δεν βλέπουμε το πώς ακριβώς η Γερμανία, η Γαλλία και η Πολωνία θα μπορούσαν να ανατρέψουν μία κατάσταση επί του πεδίου.
Η εμπλοκή δε των ΗΠΑ πέραν του επιπέδου ενός «ψυχροπολεμικού» κλίματος το μόνο που μπορεί να αποφέρει θα είναι μία τεράστια ανατριχίλα για το τι θα επακολουθήσει στην ευρύτερη περιοχή μας.Μόνο ως αστείο ακούγεται το ότι ο Κέρι υποσχέθηκε στον Λαβρόφ παρέμβαση στην πλευρά των αντιφρονούντων. Εκτός κι αν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία αντιλήφθηκαν ότι εάν διχοτομηθεί τελικά η χώρα, θα έχει δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό, ψυχροπολεμικού τύπου σύνορο ανατολής και δύσης…
Κατά συνέπεια, περεταίρω κλιμάκωση ειδικά στο αντι-ρωσικό Κίεβο, το μόνο που θα καταφέρει θα είναι να διχάσει ακόμα πιο πολύ την Ουκρανία, να περιχαρακώσει τους ανατολικούς αλλά και τους δυτικούς Ουκρανούς, να εκνευρίσει τους Ρώσους σε επίπεδα Σαακασβίλι του 2008, να αποδείξει για ακόμα μία φορά την γεωπολιτική γύμνια και ανυπαρξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (για τα περί Ελληνική Προεδρίας ούτε λόγος φυσικά), να εμπλέξει τις ΗΠΑ σε κάτι το οποίο δεν θα μπορούσε ποτέ να επιλυθεί δια των όπλων με τρόπο ώστε να εξασφαλίζει τα συμφέροντά τους.
Το πιο «ειρηνικό» σενάριο πλέον είναι η «θυσία» Γιανουκόβιτς και μια συμφωνία δημιουργίας Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, ίσως και υπό την Τιμοσένκο που δεν συνεργάστηκε και άσχημα με το Κρεμλίνο, παρά τις φιλοδυτικές της τάσεις, με ισχυρό βαθμό αυτονομίας για τις δυο κοινότητες. Εάν η κατάσταση κλιμακωθεί περαιτέρω, φυσικά θα απειλήσει να τινάξει στον αέρα ολόκληρη την περιοχή του υδάτινου άξονα Μαύρη Θάλασσα-Στενά-Αιγαίο-Ανατολική Μεσόγειος.
Σε μία τέτοια περίπτωση η έμμεση ή ακόμα και άμεση εμπλοκή της Τουρκίας και μετά της ίδιας της Ελλάδας θα πρέπει να θεωρείται σίγουρη. Η πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα περνάει από το Αιγαίο και τα Στενά του Βοσπόρου…
Υ.Γ. Παρακαλούμε θερμά, όπως εμείς παραπέμπουμε καθέναν του οποίου τις ενυπόγραφες απόψεις χρησιμοποιούμε, να τύχουμε της ίδια μεταχείρισης. Δεν είναι κακό, ούτε μειώνει κανέναν. Το αναφέρουμε διότι είδαμε αυτούσιες παραγράφους της παρούσας ανάλυσης και αλλού. Επιστημονική ευπρέπεια δείχνει και δεν επιτρέπει τη χρήση. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε ο ένας με τον άλλον δεοντολογικά πιο έντιμοι…           http://www.defence-point.gr/news/?p=96396